Stanowi proces złożony z mechanizmów, które mają na celu zapobieganie niekontrolowanemu wypływowi krwi z naczyń krwionośnych, w warunkach prawidłowych i nieprawidłowych. Hemostaza obejmuje dwa etapy – krzepnięcie i fibrynolizę i stanowi element systemu zapewniającego równowagę organizmu. Zobacz, co powinieneś o niej wiedzieć.
Czym jest hemostaza?
Hemostaza obejmuje szereg mechanizmów, których celem jest skuteczne zapobieganie niekontrolowanemu wypływowi krwi z naczyń krwionośnych (zarówno nieuszkodzonych, jak i uszkodzonych). To z kolei pozwala stabilizować jej przepływ, a w konsekwencji – wpływa na właściwy poziom natlenienia organizmu. Prawidłowy przebieg hemostazy opiera się na jednoczesnym zachodzeniu procesów krzepnięcia krwi i fibrynolizy i zapewnia zatrzymanie przepływu krwi w sytuacji przerwania ciągłości naczyń krwionośnych, jednocześnie zapobiegając tworzeniu się zakrzepów.
Hemostaza pierwotna, wtórna i fibrynoliza
Proces hemostazy jest procesem złożonym i obejmuje trzy etapy – hemostazę pierwotną, wtórną i fibrynolizę, gdzie hemostaza pierwotna oznacza etap powstawania czopu płytkowego, a hemostaza wtórna – wzmocnienie czopu za pomocą sieci fibryny. Ostatnim etapem pełnej hemostazy jest fibrynoliza, w trakcie której dochodzi do zahamowania wzrostu powstałego wcześniej czopu i rozpuszczenia sieci fibryny. Tak przygotowany organizm jest gotowy po podjęcia prawidłowej reakcji w sytuacji przerwania ciągłości naczyń krwionośnych. Jeśli proces hemostazy przebiega prawidłowo, dochodzi do skurczu, w efekcie czego dopływ krwi do uszkodzonego naczynia zostaje ograniczony. Dzięki temu śródbłonek może zostać uszczelniony, a w dotychczasowym przepływie krwi mogą zajść zmiany, które wspomogą krzepnięcie.
Przyczyny zaburzeń hemostazy i objawy skaz krwotocznych
Zaburzenia procesu hemostazy mogą być przyczyną wielu chorób, polegających zarówno na nadkrzepliwości, jak i patologicznym krwawieniu. Za ich główną przyczynę uznaje się niedobory witaminy K, odpowiedzialnej za krzepnięcie krwi, a także – zakrzepicę, ewentualne dysfunkcje układu antykoagulacyjnego, zakrzepową plamicę małopłytkową i skazy krwotoczne. Do najczęstszych objawów skaz krwotocznych zalicza się krwawienia z dziąseł i nosa, drobne wybroczyny na skórze, krwawienia narządów wewnętrznych, a także – nadmierne krwawienia pourazowe.